SỬ DỤNG VIÊN XÔNG CÓ GIÚP BẠN PHÒNG NGỪA COVID-19?

Viên xông có lẽ là sản phẩm được nhiều người sử dụng rộng rãi, nhất là trong giai đoạn dịch bệnh COVID-19 bùng phát và lan rộng khắp Việt Nam. Điều đó có thể lý giải qua những công dụng và lợi ích của nó, giúp sát trùng mũi họng, giải cảm, tạo cảm giác thư giãn và khiến nhiều người cho rằng họ như đang được chữa bệnh. Tuy nhiên, liệu có hay không lợi ích phòng ngừa COVID-19 của viên xông? Có nên sử dụng viên xông thường xuyên trong mùa dịch?

CÁC TINH DẦU CHO THẤY NHIỀU KẾT QUẢ KHẢ QUAN TRONG TÁC DỤNG KHÁNG VIRUS

(Ảnh minh họa: Unsplash)

Vì hiện tại vẫn chưa có thuốc đặc trị bệnh COVID-19, những điều chúng ta có thể làm là thực hiện các biện pháp phòng ngừa cần thiết, tiêm vaccin và thật không may, chỉ có một số lượng ít thuốc được phê duyệt là có hiệu quả chống lại virus trong điều trị. Các tinh dầu từ lâu đã được biết đến với các công dụng kháng viêm, điều hòa miễn dịch, giãn phế quản, kháng nhiều loại virus và gần đây, chúng đã được đề xuất nghiên cứu về khả năng kháng virus SARS-CoV-2 để điều trị COVID-19.

Tinh dầu là một chất bay hơi, không tan trong nước, do bản chất thân dầu nên tinh dầu được cho rằng có thể xuyên qua màng của virus và phá vỡ lớp màng này của chúng. Ngoài ra, tinh dầu chứa nhiều hóa chất thực vật có thể có tác dụng hiệp đồng lên nhiều giai đoạn nhân lên của virus, cùng những tác động tích cực lên hệ hô hấp của chúng ta bao gồm làm giãn phế quản và tiêu chất nhầy.

Viên xông có chứa các tinh dầu, thông thường gồm có 3 thành phần là eucalyptol, menthol và camphor. Để có thể giải đáp được viên xông có đem lại lợi ích trong việc phòng ngừa và điều trị COVID-19 hay không, chúng ta cần tìm câu trả lời thông qua các thành phần của nó, bằng các nghiên cứu đã thử nghiệm về lợi ích và hiệu quả của các loại tinh dầu này trên COVID-19.

Eucalyptol

Eucalyptol là thành phần chính có trong tinh dầu khuynh diệp (bạch đàn) hoặc tinh dầu tràm, từ lâu đã được sử dụng để điều trị các bệnh về đường hô hấp khác nhau như viêm họng, viêm phế quản và viêm xoang. Dầu khuynh diệp và thành phần hoạt tính của nó – eucalyptol đã được chứng minh là có tác dụng giãn cơ thông qua làm giảm co thắt cơ trơn đường thở gây ra bởi nhiều tác nhân khác nhau.

Các nghiên cứu lâm sàng cũng chỉ ra rằng hít eucalyptol (chiết xuất từ ​​cây khuynh diệp) có tác dụng kháng viêm và giảm đau nên có thể sử dụng hiệu quả cho bệnh nhân COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính), hen suyễn. Tinh dầu khuynh diệp cũng cho thấy các tác động kháng virus trong ống nghiệm trên nhiều chủng virus khác nhau như: virus quai bị, virus herpes simplex (HSV-1 và HSV-2), virus cúm A (H1N1), v.v…

Nhờ những tác động kháng virus của dầu khuynh diệp và eucalyptol trên các virus đường hô hấp, mà nhiều nhà nghiên cứu đã cố gắng tìm ra hiệu quả của chúng trên virus SARS-CoV-2. Kết quả cho thấy eucalyptol có thể liên kết với proteinase của virus (có tên Mpro) tạo thành phức hợp, từ đó ức chế quá trình nhân lên của virus SARS-CoV-2. Một nghiên cứu khác thì chỉ ra eucalyptol có khả năng điều hòa miễn dịch rõ rệt thông qua giảm phản ứng viêm (các phản ứng viêm bất thường là nguyên nhân chính gây ra mức độ nghiêm trọng của bệnh và dẫn đến tử vong ở COVID-19). Eucalyptol còn có tác dụng làm tiêu chất nhầy và giãn phế quản, ngoài ra còn có thể khử trùng và ức chế sự phát triển của virus trên các đồ dùng và thiết bị lọc khác nhau.

Từ những dữ liệu trên, tinh dầu khuynh diệp và eucalyptol đều cho thấy có tiềm năng đầy hứa hẹn trong việc phòng ngừa và điều trị COVID-19. Tuy nhiên, chúng ta vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu thử nghiệm chuyên sâu hơn để có thể xác định rõ ràng và chắc chắn những hiệu quả này.

(Ảnh minh họa: Freepik)

Menthol

Chiết xuất tinh dầu bạc hà đã được sử dụng trong y học cổ truyền ở Châu Á để điều trị các bệnh về đường hô hấp từ nhiều thế kỷ nay. Menthol có thể giúp làm giảm triệu chứng nghẹt mũi do viêm mũi và cảm giác khó thở liên quan đến bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Menthol cũng đã được chứng minh là có khả năng bảo vệ dạ dày, kháng viêm và điều hòa miễn dịch trên mô hình chuột. Điều trị bằng tinh dầu bạc hà cũng được phát hiện rằng có thể làm giảm đáng kể mức độ gây viêm. Các dữ liệu nghiên cứu trên động vật của menthol cho thấy nhiều tiềm năng của hợp chất này trong việc điều trị COVID-19 và do đó rất cần thiết, việc thực hiện thêm nhiều nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng khác để xác định rõ ràng hiệu quả của menthol trên COVID-19.

Camphor

Camphor có trong tinh dầu long não và cũng như các tinh dầu khác, cho thấy nhiều lợi ích trên các bệnh về đường hô hấp như giảm ho, giảm đau họng, giảm tắc nghẽn đường hô hấp, v.v… Hiện vẫn chưa có nghiên cứu nào đánh giá rõ ràng khả năng của camphor trong việc phòng ngừa và điều trị COVID-19. Các kết quả thực nghiệm vẫn còn cần bổ sung thêm, để tạo ra một tiềm năng mới và khả quan cho việc ứng dụng hợp chất từ thiên nhiên này trong điều trị.

VẬY VIÊN XÔNG CÓ LỢI ÍCH GÌ TRONG MÙA DỊCH?

Vẫn chưa thể khẳng định rằng viên xông có thể giúp bạn phòng ngừa và điều trị COVID-19. Các thành phần tinh dầu có trong viên xông bao gồm eucalyptol, menthol và camphor dù cho nhiều kết quả khả quan trong các nghiên cứu trên các bệnh về đường hô hấp nói chung và COVID-19 nói riêng, những thông tin này vẫn còn sơ khai và cần thêm nhiều dữ liệu khác để có thể xác định chắc chắn hiệu quả này.

Hiện nay viên xông vẫn đang được sử dụng với các công dụng chính là sát trùng mũi họng, xông hơi giải cảm thông qua việc làm giảm bớt và cải thiện các triệu chứng của bệnh đường hô hấp thông thường. Ngoài ra cũng có thể sử dụng viên xông để khử mùi nhà cửa, phòng ốc giúp tạo bầu không khí thoải mái, thư giãn với mùi hương thiên nhiên.

Viên xông Hương Tràm Vim Báo Gấm có chứa Menthol, Eucalyptol, Camphor giúp bạn thổi bay cảm cúm, khỏe khoắn cả người

Những công dụng này sẽ mang lại nhiều lợi ích cho bạn khi sử dụng viên xông trong mùa dịch, như làm giảm các triệu chứng khó chịu khi bạn bị cảm lạnh thông thường, sát trùng bảo vệ mũi họng để phòng ngừa các bệnh vặt khi thời tiết thay đổi. Ngoài ra trong bối cảnh dịch bệnh căng thẳng và phức tạp này, xông hơi bằng viên xông có thể giúp bạn giảm stress, giảm áp lực cho tâm trí thư thái và giúp ngủ ngon hơn, đảm bảo sức khỏe.

Xông hơi là một phương pháp đơn giản và dễ thực hiện tại nhà, khi sử dụng viên xông thì phương pháp xông hơi lại là thuận tiện và dễ dàng hơn, vừa an toàn vừa giúp mang lại nhiều lợi ích. Tuy nhiên cần lưu ý là không nên dùng viên xông quá nhiều lần trong ngày, không nên xông quá lâu (chỉ nên xông khoảng 10 – 15 phút), và khi xông cần cẩn thận để tránh bị bỏng do hơi nước và nước nóng.

Tài liệu tham khảo:

COVID-19 and therapy with essential oils having antiviral, anti-inflammatory, and immunomodulatory properties (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7427755/)

Essential oils as an effective alternative for the treatment of COVID-19: Molecular interaction analysis of protease (Mpro) with pharmacokinetics and toxicological properties (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7874929/)

Essential Oils as Antiviral Agents, Potential of Essential Oils to Treat SARS-CoV-2 Infection: An In-Silico Investigation (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7279430/)

Eucalyptol (1,8 cineole) from Eucalyptus Essential Oil a Potential Inhibitor of COVID 19 Corona Virus Infection by Molecular Docking Studies (https://www.researchgate.net/publication/340345638)

---