BỆNH VI KHUẨN ĂN THỊT NGƯỜI WHITMORE GÂY RA BỞI BURKHOLDERIA PSEUDOMALLEI

Vi khuẩn ăn thịt người là một thuật ngữ để chỉ các loại vi khuẩn gây ra tình trạng nhiễm trùng sâu từ da xuống màng cơ, diễn biến của căn bệnh xảy ra nhanh và nặng, tỷ lệ tử vong cao. Gần đây nhất là thông tin về một bệnh nhi 15 tuổi ở Thanh Hóa đã tử vong bởi một loại vi khuẩn ăn thịt người có tên là Burkholderia pseudomallei vào ngày 19-09-2023.

Vi khuẩn Burkholderia pseudomallei

Burkholderia pseudomallei là một loại trực khuẩn gram âm, hình que, hiếu khí, thường sống ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới như Việt Nam, Thái Lan, Hồng Kông, Campuchia,...trên bề mặt nước và trong đất, đặc biệt là bùn đất. Đây chính là nguyên nhân gây ra bệnh melioidosis hay còn gọi là bệnh Whitmore (vi khuẩn ăn thịt người).

Con đường lây nhiễm của bệnh Whitmore gây ra bởi vi khuẩn Burkholderia pseudomallei

Burkholderia pseudomallei lây sang người chủ yếu qua các vết trầy xước trên da khi vết trầy tiếp xúc với môi trường có mặt của loại vi khuẩn này như nước bị ô nhiễm, ao hồ, đồng ruộng,...

Uống phải nước hoặc ăn thực phẩm bị nhiễm trùng.

Con đường hô hấp khi hít phải các hạt bụi đất hoặc các giọt nước li ti trong không khí có chứa vi khuẩn Burkholderia pseudomallei này, nhất là vào mùa mưa.

Triệu chứng của người mắc bệnh Whitmore gây ra bởi Burkholderia pseudomallei

Bệnh vi khuẩn ăn thịt người (Whitmore) có nhiều dấu hiệu và triệu chứng, đặc biệt, nó có thể bị nhầm lẫn với các bệnh khác chẳng hạn như bệnh lao hay các dạng viêm phổi khác.

Nhiễm trùng cục bộ: điển hình là sự xuất hiện của những nốt sần đỏ, mưng mủ kèm theo các triệu chứng đau-sưng cục bộ, sốt, loét, áp xe,...

Nhiễm trùng phổi: khi vi khuẩn này xâm nhập vào phổi thì triệu chứng của nhiễm trùng phổi sẽ rõ ràng hơn: ho, đau ngực, sốt cao, đau đầu, chán ăn,...Các dấu hiệu này rất dễ nhầm lẫn với lao phổi.

Nhiễm trùng huyết: đây là triệu chứng nghiêm trọng của bệnh, nguy cơ tử vong rất cao do diễn tiến nhanh chóng đi kèm với sốt, đau đầu, suy hô hấp, khó chịu ở bụng, đau khớp, mất phương hướng,...

Nhiễm trùng lan tỏa: sốt, giảm cân, đau bụng hoặc đau ngực, đau cơ hoặc khớp, đau đầu, hệ thần kinh trung ương hoặc não bị nhiễm trùng, co giật, xuất hiện các vết loét hoặc áp xe ở da và các cơ quan.

Bệnh vi khuẩn ăn thịt người Whitmore có thời gian ủ bệnh không thể xác định chính xác. Nhìn chung, phải mất từ 2-4 tuần sau khi tiếp xúc với Burkholderia pseudomallei thì các triệu chứng bệnh mới xuất hiện, một số ít mắc bệnh nhưng không kèm biểu hiện nào.

Bệnh Whitmore gây ra bởi vi khuẩn Burkholderia pseudomallei là một căn bệnh nguy hiểm có tỷ lệ tử vong cao (Ảnh minh họa: Internet)

Bệnh vi khuẩn ăn thịt người Whitmore gây ra bởi Burkholderia pseudomallei nguy hiểm ra sao?

Người bệnh vi khuẩn ăn thịt người Whitmore có tỷ lệ tử vong từ 40-60%, trường hợp nặng có thể tử vong trong vòng 1 tuần phát bệnh. Whitmore đã được Trung tâm kiểm soát và Phòng chống dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) đưa vào danh sách bệnh lý nguy hiểm hàng đầu bởi căn bệnh gây hủy hoại nhiều cơ quan, trong đó thường gặp là da và làm suy yếu hệ miễn dịch nhanh chóng.

Ngày 24/11/2020, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị cho biết hơn một tháng qua tỉnh đã ghi nhận được 24 người bị phơi nhiễm căn bệnh vi khuẩn ăn thịt người này, trong đó có 4 người đã tử vong. Cũng trong cuối năm đó, 3 bệnh nhi bị nhiễm khuẩn Burkholderia pseudomallei với chuyển biến xấu, nhờ được điều trị tích cực tại Bệnh viện Sản nhi Nghệ An mà tình trạng sức khỏe của cả 3 đều đã ổn định.

Ngày 22/09/2023, Bệnh viện Nhi tại Thanh Hóa thông tin về bệnh nhi 15 tuổi mắc bệnh vi khuẩn ăn thịt người Whitmore gây ra bởi vi khuẩn Burkholderia pseudomallei đã tử vong vào ngày 19/09/2023 mặc dù các bác sĩ đã tiến hành điều trị tích cực. 

Bệnh Whitmore thường xuất hiện vào thời gian nào trong năm?

Mùa mưa, bùn đất xuất hiện và tích tụ nhiều, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn Burkholderia pseudomallei cư trú và sinh sôi. Chính vì thế, mùa mưa là khoảng thời gian bệnh vi khuẩn ăn thịt người xuất hiện nhiều trong năm.

Mùa mưa, bùn đất xuất hiện và tích tụ nhiều, tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn Burkholderia pseudomallei cư trú và sinh sôi (Ảnh minh họa: Canva)

Ai có thể mắc bệnh vi khuẩn ăn thịt người Whitmore?

Bệnh có thể gặp ở tất cả độ tuổi, kể cả nam lẫn nữ. Tuy nhiên, do con đường xâm nhập chính của vi khuẩn Burkholderia pseudomallei là thông qua các vết trầy xước trên da nên đối tượng dễ mắc phải căn bệnh này là những người nông dân, những người làm việc tiếp xúc trực tiếp nhiều với nguồn đất, nước nhiễm khuẩn, người mắc bệnh mãn tính như tiểu đường, bệnh phổi, người có hệ miễn dịch bị suy yếu,...

Bệnh vi khuẩn ăn thịt người Whitmore gây ra bởi Burkholderia pseudomallei là một căn bệnh nghiêm trọng và rất dễ dẫn đến tử vong bởi sự lây nhiễm nhanh chóng của nó. Bệnh thường được điều trị bằng kháng sinh như Cefadroxil (Cefadroxil EG), Ciprofloxacin (Glyford), Penicillin, Doxycyclin,... Vì thế, người bệnh cần được theo dõi và điều trị kịp thời. Nếu nghi ngờ mắc bệnh, cần đến các cơ sở y tế để được can thiệp điều trị nhanh chóng.

Tài liệu tham khảo: web md, vinmec

---